Toplumlar eski çağlardan beri kültürel anlamda birçok konuda farklılık gösterse de hamam, kültürler arası etkileşimin en önemli örneklerinden biri olmuştur. Uygarlık tarihine Romalılar tarafından armağan edilen hamam geleneği, Doğu Roma'da da sürdürülmüş ve bu gelenek Doğu Batı hamam kültürü arasında köprü niteliği taşıyan Emevi hamam yapıları ile kültürümüze geçmiştir.
Hamam geleneği, Abbasiler, Selçuklular ve Osmanlı Döneminde de devam etmiştir. İhtişamlı yapılar olan Roma hamamları, Osmanlı da dâhil olmak üzere kendisinden sonra gelen İslam uygarlıklarının yıkanma ve arınma kültürlerini büyük ölçüde etkilemiştir. Her ne kadar hamam yapılarının ve geleneğinin temeli konusunda Roma'nın büyük bir payı olsa da, İslam dininin emri olan temizlik anlayışı ile beraber, zaman içerisinde Osmanlı kültürü ve mimarisinin etkisiyle de gelişerek "Türk Hamamı" olarak tarih sayfalarında yerini almıştır.
Türk hamam mimarisi göz önünde bulundurularak tasarlanan müzemiz, geçmişten günümüze yıkanma kültürünü tanıtmak ve köklü bir tarihe sahip olan Eskişehir'imizin sıcak sularını siz ziyaretçilerimize tanıtmak amacıyla kurulmuştur. Müze, içeri girdiğiniz anda hamamların soğukluk (camekan) alanı olarak bilinen bölümünde gibi hissedeceğiniz ihtişamlı mimarisinin yanı sıra müze gezisi boyunca tarihinden kültürüne, hamam karakterlerinden, sanata yansımasına kadar birçok konuda bilgi edinebileceğiniz metinler ve görsellerle; sizleri geçmişten günümüze hamam anılarınızı hatırlayacağınız kompleks bir yapı olarak tasarlanmıştır.
Hamam kültürünün beş duyu organına hitap etme fikrinden yola çıktığımız bu projede "Şifalı Frigya" olarak bilinen bölgede yer alan Eskişehir'imizin; şifaları suları ile beslenen hamamlarını anlattığımız, hamamın "birleştirme" yönünü ön plana çıkarmak ve hamamın bir taş bir tastan ibaret olmadığını tekrar anımsatmayı amaçladık.
Türklerin temizliğe verdiği önemin en güzel temsilcisi olan Türk Hamam Kültürünü yeniden canlandırmak istediğimiz müzemizde, erkekler hamamı ve kadınlar hamamının geleneklerine de değinerek Eskişehir Hamam kültürümüzü tanıtmayı hedefledik.
Unutulmaya yüz tutmuş hamam kültürünü, hamam eşyalarından oluşan Eskişehir Hamam Müzesi koleksiyonumuzla birlikte, yıkanma kültürünün geçmişten günümüze insan hayatında ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu tekrar anımsatmak istedik.